Waar zijn we zonder vrijheid?
En wat is vrijheid eigenlijk?
Dat zijn vragen die mij bezig houden, plotselijk, sinds gistermiddag. Ik kreeg namelijk een belletje van Statenlid Henk Nijmeijer (Provincie Drenthe), of ik misschien beschikbaar ben voor een filmpje over vrijheid. Voor het Drenthe in Debat evenement op 12 Februari in DNK, waarbij statenleden met inwoners van Drenthe in debat gaan. Dat doen ze ieder jaar, en dit jaar is het thema (hoe kan het ook anders) 75 jaar vrijheid. En dan niet zozeer de vrijheid van toen, maar de vrijheid van nu: zijn we eigenlijk wel echt vrij?
Daar heb ik wel iets over te zeggen! Dus uiteraard ben ik beschikbaar om in 30 seconden iets over vrijheid te zeggen. Ik vertegenwoordig dan de LHBTI’ers, en het is dus de bedoeling dat ik vertel dat we niet zo vrij zijn.
Wel, daar ben ik het dan ook weer niet helemaal mee eens. Want ik ben best vrij. Ik mag in transitie gaan, word niet opgepakt, en ben nog niet in elkaar getrapt of uitgescholden.
De vrijheidsbeperking voor mij persoonlijk zit ‘m in een minder zichtbare laag. De laag der onbewuste aannames, der onderwater-steken en subjectieve opmerkingen. Het ‘kleed je maar om in het kantoor, want je kunt nu natuurlijk niet naar één van de 2 kleedkamers’. De ‘heb je nou een vagina of een piemel’-vraag (wat gaat jou dat aan?) die ik in één of andere (verkapte) vorm meerdere keren per week krijg. De mensen die het ongevraagd nodig vinden je te vertellen dat ze ‘ook’ Hij is een Zij kijken, of dat hún kinderen het genderspecifiek handelen toch echt van nature al deden, of dat ‘gender nou eenmaal een natuurlijk iets is’. Een aantal keren per week. De mensen die zeggen ‘met jou praat ik wel, want jij ziet er tenminste gewoon uit, maar met van die mensen die er dan anders uit zien, nee hoor daar praat ik niet mee’. De vele formulieren, wat vul ik in? De media die keihard over je heendenderd, met opiniestukken waarin staat dat ik een gevaar voor de mensheid ben. Het alleen naar het zwembad kunnen als ik mij psychisch sterk genoeg voel om het gestaar aan te kunnen. De mensen die het nodig vinden om mij ‘zo eentje’ te noemen, of me uitleggen dat zij super tolerant zijn ‘zolang ze maar niet aan me zitten’. Om nog maar niet van daten te spreken, want wie wil nou een transgender daten…….
Afgezien van de bovenstaande dingen, en vast nog meer die ik zoveel mogelijk langs me heen laat gaan en vooral niet opsla in mijn harde schijf, ben ik best vrij. Opmerkingen zoals ‘met jou praat ik wel, want jij ziet er tenminste gewoon uit, maar die anderen…’ laten wel zien dat ik een privilege heb: ik word gezien als ‘man’ tegenwoordig, ik kleed en gedraag me blijkbaar ‘gewoon’, en daarnaast heb ik een witte huidskleur, en dus heb ik echt veel voordelen. Helaas, want dat dit voor mij voordelen zijn, betekent dat het nadelen zijn voor iemand anders. Iemand die die dingen niet heeft, en er dus op benadeeld wordt. Mensen die tijdens borrels genegeerd worden, die nog vaker nare opmerkingen krijgen, die problemen hebben om werk te krijgen (of zelfs ontslagen worden), waarvoor de drempel om sociaal te zijn nog hoger is. En mensen die überhaupt het gebouw niet Mensen die de verkeerde weg wordt gewezen, omdat men vindt, bewust of onbewust, dat diegene die kant op zou moeten.
Vrijheid is een prachtig iets. En gelukkig leven we in een land, een provincie, waar er geen oorlog is. Waar wettelijk gezien een zekere vrijheid is voor veel groepen mensen. Maar vrijheid is meer dan dat. Vrijheid heeft iets onbekommerds. Het niet hoeven nadenken en stilstaan bij wie je bent, want het is gewoon okay. En daar is nog veel vrijheid te winnen. Veel vrijheid intern, binnen je eigen persoon, want zoals grote namen al hebben uitgelegd zit vrijheid ook binnen in de mens. Maar ook extern, naar anderen toe, en bij anderen. We hebben veel (onbewuste) aannames, vooroordelen, over andere mensen. En daarmee beperken we die andere mensen, we beperken hun vrijheid. Zeker, het is aan de ander om zich er iets van aan te trekken of niet, maar als sociale wezens trekken we ons er over het algemeen wel degelijk iets van aan wat een ander denkt of vindt. En met dat in het achterhoofd is het dus belangrijk dat we allemaal in de spiegel gaan kijken: welke onbewuste aannames heb jij over andere mensen? En misschien ook wel over jezelf? In hoeverre beperk je andermans vrijheid door jouw overtuigingen? En, wil je die ander daarmee beperken, of zou je liever willen dat de ander zich vrij kan voelen? Een interessant vraagstuk, omdat er 2 kanten aan zitten. De enige kant waar jij iets aan kan doen is jouw eigen kant. Ik vind het belangrijk dat de mensen in mijn omgeving zich vrij kunnen voelen, en ben mijzelf dus constant aan het trainen in bewustwording van mijn eigen aannames. Want alleen als ik daar bewust van ben, kan ik er bewust mee omgaan, en ze bewust bij mezelf houden, en niet op de ander plakken. Waardoor de ander zich in vrijheid kan rond bewegen, zonder zich druk te hoeven maken over mijn op die persoon opgeplakte aannames.
Meer hierover weten? Ik kom graag een kopje thee drinken, zodat we van gedachten kunnen wisselen. Neem dus vooral contact met mij op via het contactformulier!
En kom uiteraard ook langs, bij het Drenthe in Debat evenement op 12 Februari, vanaf 19 uur, in DNK te Assen. Meer info – klik hier.
UPDATE:
Kijk hier de uitzending!